Ανάληψη ευθύνης

Ανάληψη ευθύνης.
Και μόνο το άκουσμα αυτών των δύο λέξεων μπορεί να μας αγχώσει, να μας τρομάξει, και να μας κάνει να νιώσουμε οτι τραβιέται το χαλί κάτω από τα πόδια μας.
Αυτό συμβαίνει γιατί η έννοια της προσωπικής μας ευθύνης, στο υποσυνείδητο έχει συνδεθεί με την ενοχή. Και αυτό είναι κάτι που κληρονομήσαμε από τα παιδικά μας χρόνια, και τα οικογενειακά μοτίβα μέσα στα οποία διαπαιδαγωγηθήκαμε. 

Σχεδόν πάντα ως παιδιά όταν ήμασταν "υπεύθυνοι" για κάποιο λάθος ή ζημιά, αυτό συνοδευόταν από τιμωρία, και συχνά χειροδικία. Είναι φυσικό λοιπόν να έχουμε συνδέσει την ανάληψη ευθύνης με άσχημες επιπτώσεις.

Το αίσθημα της ευθύνης στους περισσότερους ανθρώπους προκαλεί αισθήματα πανικού, και η πρώτη και αυτόματη αντίδραση είναι να υποστηρίξουμε οτι εμείς δεν έχουμε καμία ευθύνη, (δεν φταίμε) για το εκάστοτε γεγονός.
Και φυσικά η εύκολη λύση είναι να επιρρίψουμε τις ευθύνες σε κάποιον άλλον.
Αυτός ο άλλος, οι αυτοί οι άλλοι, θα λειτουργήσουν ως κακοί και φταίχτες όλων όσων μας συμβαίνουν, γιατί εμείς είμαστε απλά το θύμα.

Σε μια προβληματική σχέση, φταίει πάντα ο άλλος, στην εργασία μας αν δεν περνάμε καλά φταίνε οι συνάδελφοι ή ο προϊστάμενος, στην χώρα που καταρρέει φταίνε οι πολιτικοί, στην υγεία μας που δεν είναι καλή φταίει ο θεός ή η κακή μας τύχη. Και πάει λέγοντας.
Όλοι είναι κακοί και δυνάστες εκτός από εμάς. Τα θύματα...

Η στάση αυτή όμως δεν μπορεί παρά να είναι λανθασμένη και άδικη.
Άδικη προς τους άλλους, αλλά κυρίως στον εαυτό μας.
Αφήνουμε στην άκρη, παραδίδουμε δηλαδή, την δύναμη μας σε οτιδήποτε άλλο.
Μπαίνουμε στην θέση του θύματος και του ανήμπορου (εγώ ο καημένος), και επιτρέπουμε σε αισθήματα κατωτερότητας και ανικανότητας να εδραιωθούν στον ψυχισμό μας.

Και αυτή, είτε το συνειδητοποιούμε είτε όχι, είναι η πιό σκοτεινή πλευρά του ψυχισμού μας. Γιατί μέσα από αυτό το σκοτάδι εκπορεύονται όλα τα κακά της ζωής μας, αλλά και τα κακά που κάνουμε στους άλλους, είτε θέλουμε να το συνειδητοποιήσουμε είτε όχι.

Ο μόνος τρόπος να αναλάβουμε επιτέλους την ευθύνη του εαυτού μας και της ζωής μας, έστω και τώρα, είναι να πάψουμε να αισθανόμαστε ακινητοποιημένοι από την ασθένεια της θυματοποίησης.
Να αποβάλλουμε τα μοτίβα που μας έχουν φυτέψει από τα μικρά μας χρόνια στο υποσυνείδητο, και να έρθουμε επιτέλους σε επαφή με τον αληθινό πλούτο της ψυχής μας.

Τώρα είναι η κατάλληλη ώρα, αυτή η "κακή" κληρονομιά να πάψει να επηρεάζει τις επόμενες γενιές, και κατά συνέπεια την αυριανή κοινωνία.
Μόνο έτσι θα υπάρχει ελπίδα να αλλάξει θετικά αυτός ο κόσμος.

Και μην πεις "εγώ θα αλλάξω τον κόσμο?"
Ναι, εσύ θα αλλάξεις τον κόσμο, γιατί κάθε σκέψη σου, πράξη σου, ή πεποίθηση σου επηρεάζει το συλλογικό ασυνείδητο.
Η ψυχική ενδυνάμωση και η πραγματική ενηλικίωση έρχονται μόνο μέσα από την επαφή με την αλήθεια μας, η οποία μας προσφέρει βαθιά επικοινωνία με τον εαυτό μας, και απελευθέρωση από τους ρόλους του θύματος.

Η θέληση, η υπομονή και ο διάλογος με τον εαυτό μας, ανοίγει την προοπτική μας και ενισχύει την αντοχή μας. Μαθαίνοντας να κοιτάζουμε τον εσωτερικό μας κόσμο, αντλούμε αυτογνωσία και δύναμη.
Η αλήθεια είναι το μόνο όπλο απέναντι στην θυματοποίηση και στην ανικανότητα ανάληψης των ευθυνών μας απέναντι στον εαυτό μας πρώτα απ'όλα, και κατ'επέκταση στην κοινωνία μας.

Χρειάζεται επιτέλους να αποκτήσουμε τον δέοντα σεβασμό απέναντι στον εαυτό μας, και να συνειδητοποιήσουμε πόσο μοναδικός και ξεχωριστός είναι.
Να αποφασίσουμε να σηκώσουμε και να διαχειριστούμε τις δικές μας ευθύνες, χωρίς τον φόβο οτι θα σπάσει η πλάτη μας.
Να πάψουμε να αντιδρούμε παθητικά στο περιβάλλον μας, και να κάνουμε συνειδητές και ελεύθερες επιλογές. Να αρχίσουμε να εμπιστευόμαστε το ένστικτο μας και να διατηρούμε το μυαλό μας ανοιχτό στις προοπτικές που εμφανίζονται μπροστά μας.

Αυτή η στάση ζωής μας βοηθάει να καταλαβαίνουμε πλήρως την φύση της κάθε εμπειρίας μας, να εμπιστευόμαστε την προσωπική μας κρίση και να αναλαμβάνουμε πλήρως την ευθύνη των επιλογών μας.
Έτσι θα γίνουμε πλήρως λειτουργικά άτομα, με έμφυτη τάση να κατευθυνόμαστε στα υψηλότερα επίπεδα των δυνατοτήτων μας, και να εξελισσόμαστε αδιάκοπα και με επιτυχία.

Και ας θυμόμαστε πάντα, οτι οι ψυχικά υπεύθυνοι πάντα αντέχουν, ενώ όσοι δεν αναλαμβάνουν την προσωπική τους ευθύνη καταρρέουν.
Η δύναμη δεν είναι αυτονόητη, είναι κάτι που καλλιεργείται.
Η διατήρηση αυτής της προοπτικής απαιτεί ανάληψη ευθύνης, φροντίδα του εαυτού, και συνειδητότητα.

Μάρη Κουγιτάκη